ธรรมะกับชีวิต ตอน ลักษณะต้องห้ามของคนไข้

ธรรมะกับชีวิต ตอน ลักษณะต้องห้ามของคนไข้ ... เมื่อถึงคราวเจ็บไข้ได้ป่วย สถานที่แห่งแรกและบุคคลแรกที่คนคิดถึง ก็คือโรงพยาบาล และหมอ เป็นที่น่าสังเกตว่า ในปัจจุบันคนไข้ที่ไปโรงพยาบาลมีจำนวนมากขึ้น บางแห่งจึงต้องใช้เวลาเข้าคิวรอคอยเป็นเวลาร่วมครึ่งวันจึงจะได้พบหมอ แม้แต่โรคเองก็ดูเหมือนจะพัฒนาขึ้นไปตามความเจริญของคนด้วย จะเห็นได้ว่ามีโรคแปลก ๆ ใหม่ ๆ เกิดขึ้นเรื่อย ๆ ทั้งจำนวนคนไข้และความซับซ้อนของโรค ทำให้ปัญหาในการรักษาพยาบาลยังคงอยู่ตลอดไป แม้ความเจริญทางการแพทย์จะก้าวหน้าไปแค่ไหนก็ตาม แต่ทั้งนี้การปฏิบัติตัวของคนไข้เองก็มีส่วนเกี่ยวข้องอย่างสำคัญด้วย

ในพระไตรปิฎก เล่มที่ ๒๒ ข้อที่ ๑๒๓ พระพุทธเจ้าได้ตรัสถึงคนไข้ที่พยาบาลยากไว้ ๕ ลักษณะคือ ๑. มักทำสิ่งที่ไม่เป็นที่สบาย เช่น ชอบฝืนคำสั่งหมอและพยาบาล เป็นต้น ๒. ไม่รู้จักประมาณในสิ่งที่สบาย เช่น กินหรือนอนเกินประมาณ เป็นต้น ๓. ไม่กินยาตามที่หมอหรือพยาบาลสั่ง ๔. ไม่บอกอาการป่วยตามความเป็นจริงแก่ผู้พยาบาล ๕. ไม่อดทนต่อทุกขเวทนาที่เกิดขึ้น

มีคำพระว่า “พยาธิธัมโมมหิ พยาธิงอนะตีโต เราจะต้องเจ็บไข้แน่ ไม่มีทางพ้นไปได้” เมื่อเจ็บไข้ได้ป่วย หมอก็ดี พยาบาลก็ดี หรือแม้แต่หยูกยาเวชภัณฑ์ต่าง ๆ เป็นเครื่องช่วยได้ส่วนหนึ่งเท่านั้น ตัวของเราต้องช่วยตัวเองด้วย คือ ถ้าประสงค์ให้หายป่วยโดยเร็ว ก็ต้องหลีกเลี่ยงลักษณะที่ไม่ดีทั้ง ๕ ประการ ตามที่ปรากฏในพระไตรปิฎกนั้นเสีย